ศาลเจ้าพ่อช้างงาแดง

Rating: 2.9/5 (36 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 08.00 - 17.00 น.

 

ศาลเจ้าพ่อช้างงาแดง ประวัติความเป็นมาเจ้าพ่อช้างงาแดง เป็นบุตรของเจ้าพญาขอมหลวง ปกครองอยู่ที่ดอยปูล้น (ปัจจุบันอยู่ที่บ้านน้ำพาง อำเภอแม่จริม จังหวัดน่าน) พอเติบโตขึ้นมา เจ้าพ่อช้างงาแดงได้แต่งงานกับนางขัวเขียว (อยู่ขุนน้ำมวบ) บ้านน้ำมวบเหนือ มีบุตร 1คน ชื่อเจ้าคำแดง เจ้าพญาขอมหลวง เห็นว่าเจ้าพ่อช้างงาแดงสามารถปกครองลูกค้าและบริวารได้เป็นอย่างดี จึงได้ยกทรัพย์สมบัติพร้อมเขตปกครองและบริวารทั้งหมดให้เจ้าพ่อช้างงาแดงปกครองต่อไป

 

ต่อมาได้มีจีนฮ่อยกทัพมาตีประเทศลาว เจ้าคำแดงเกรงว่าสงครามจะลุกลามมาถึงบ้านใหม่สว่าง ที่ตนเองปกครองอยุ่ จึงมาขอให้เจ้าพ่อช้างงาแดง บิดาขอกำลังทหารจากเจ้าชีวิตเมืองน่าน (เมืองนันทบุรี ในสมัยรัชกาลที่ 6) เจ้าชีวิตเมืองน่านได้มอบหมายให้เจ้าหลวงสา เลือกคนดีมีฝีมือ จากอำเภอเวียงสา ได้จำนวน 4 นาย ประกอบด้วยทหารเอกเจ้าน้อยนันตา ท้าวจอมใจเหล็ก ท้าวแสนหาญคำเป็ก และพญาปราบ มาช่วยเจ้าคำแดงปราบจีนฮ้อจนแตกหนีไป

 

ด้วยความเป็นห่วงลูกจะได้รับอันตรายและกลัวจีนฮ่อจะรุกรานอีก เจ้าพ่อช้างงาแดง จึงขอให้ เจ้าคำแดงพร้อมภรรยา กลับมาอยุ่ด้วยที่ดอยปูล้น จนหมดยุคเนื่องจากไม่มีบุตรสืบทอด หลังจาก ช่วยรบจนสงครามสงบ ท้าวจอมใจเหล็ก และท้าวแสนหาญคำเป็ก ซึ่งอาศัยอยุ่บ้านขึ่ง อำเภอเวียงสา ได้มาล่าสัตว์ และหาของป่าบริเวณป่าบ้านน้ำมวบ โดยทำเพิงพักชั่วคราว อาศัยอยุ่เป็นครั้งคราว ประมาณ 2 ถึง 3 วัน จนได้สัตว์ป่าและของป่าเป็นที่พอใจจึงเดินทางกลับ เป็นเช่นนี้อยู่นานหลายปี จนรู้จักและคุ้นเคยผืนป่าแห่งนี้เป็นอย่างดี ถึงความอุดมสมบูรณ์ จึงได้ปรึกษาหารือกับครอบครัว และญาติพี่น้อง เพื่อย้ายครอบครัวมาอาศัยเป็นการถาวร ทั้งนี้เพื่อความสะดวกในการล่าสัตว์และ การประกอบอาชีพ

 

จนกระทั่งปี พ.ศ. 2218 จึงได้พากันอพยพครอบครัวมาตั้งรกราก อยู่ที่ป่าบ้านน้ำมวบ และได้ชักชวนญาติ พี่น้องให้อพยพครอบครัวมาอยู่ด้วยกัน พร้อมได้สร้างศาลเพียงตา (หอศาลลานคำ) ขึ้นมา 1 หลัง พร้อมอัญเชิญเจ้าพ่อช้างงาแดง พร้อมบริวารทั้งหมดมาอาศัยอยู่ เพื่อช่วยปกปักรักษาทั้งบุคคล สัตว์เลี้ยง พาหนะ และอื่นๆ โดยที่ชาวบ้านทั้งหมดให้สัญญาว่า ในทุกวันพระจะไม่ไปทำการเกษตร จะไม่ตักน้ำ จะไม่ฆ่าสิ่งมีชีวิตไม่ว่าจะเป็นพืช หรือว่าสัตว์ จะพูดแต่สิ่งดีๆ โดยศาลเพียงตา ตั้งอยู่ที่บ้านน้ำมวบจนถึงปัจจุบัน

 

จนกระทั่งได้มีผู้คนอพยพมาเพิ่มเติมและประชากรเพิ่มจำนวนมากขึ้น จึงได้มีการพัฒนาปรับปรุงสถานที่ และขยายศาลเจ้าพ่อช้างงาแดงให้มีขนาดใหญ่ขึ้น ตลอดจนได้สร้างศาลบริวาร ภายในบริเวณเดียวกัน มี ศาลเจ้าคำแดง (บุตร) ศาลเจ้าปิจหนูกั๋น (หมอ) และได้สร้างศาลขนาดใหญ่แบ่งออกเป็นห้องๆ แล้วอัญเชิญดวงวิญญาณบริวารมาอาศัยอยุ่แต่ละห้อง ประกอบด้วย เจ้าแสนด่าน (คนนำทาง) เจ้าพญาพาน (คนนำทาง) เจ้าขุนหาร (ทหาร) เจ้าพญาแก้ว (ทหาร) เจ้าตี๋(ทหาร) เจ้าเครือมะนำฮูง(ทหาร) พร้อมสร้างอาคารชำแหละ อาคารประกอบอาหาร ห้องสุขา น้ำประปา ไฟฟ้า เพื่ออำนวยความสะดวกให้แก่ประชาชนที่มากราบไหว้บูชา

 

สถานที่ค้นพบบ้านน้ำมวบ หมู่ 1 ตำบลน้ำมวบ อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน ความสำคัญเป็นที่เคารพสักการะของประชาชนหมู่บ้านน้ำมวบ ชาวอำเภอเวียงสา และจังหวัดน่าน ลักษณะของสิ่งของเป็นรูปปั้นลงรักสีดำ นั่งถือดาบ มีบริวารช้างอยู่ด้านหน้าและด้านข้าง

 

สภาพทางเศรษฐกิจและสังคมทำให้เกิดความสามัคคีในหมู่บ้าน และทำให้เกิดรายได้แก่ผู้เฒ่า ผู้แก่ในหมู่บ้าน การใช้ประโยชน์ในอดีตปกปักรักษาคน สัตว์เลี้ยง พาหนะ และอื่น ๆ ผู้ครอบครอบ/หน่วยงานผู้ดูแลบ้านน้ำมวบ หมู่1 ตำบลน้ำมวบ อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน แนวคิดในการจัดเก็บรักษาจัดเวรยามโดยให้ผู้เฒ่าผู้แก่ และ อพปร.ในหมู่บ้านอยู่เฝ้าศาล เจ้าพ่อช้างงาแดงทุกวัน ประมาณ 4-5 คน