Rating: 5/5 (1 votes)
ประเพณีชักเย่อเกวียนพระบาท
ประเพณีชักเย่อเกวียนพระบาท ประเพณีภาคใต้ และประเพณีภาคตะวันออก ความสุขและความสามัคคีในเทศกาลสงกรานต์ ในช่วงเทศกาลปีใหม่ไทยหรือสงกรานต์ที่เราคุ้นเคยกันดี ไม่เพียงแต่การเล่นน้ำที่เป็นกิจกรรมหลักที่ทุกคนรอคอย แต่ยังมีประเพณีท้องถิ่นอันหลากหลายที่สะท้อนถึงความเป็นเอกลักษณ์ของแต่ละชุมชน หนึ่งในประเพณีที่น่าสนใจและเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของตำบลตะปอน อำเภอขลุง จังหวัดจันทบุรี คือ “ชักเย่อเกวียนพระบาท” ซึ่งจัดขึ้นในวันที่ 17 เมษายนของทุกปี การละเล่นนี้เป็นส่วนหนึ่งของประเพณีชักพระบาทของชาวตะปอน
ตำบลตะปอนเป็นชุมชนเก่าแก่ที่มีการเปลี่ยนแปลงจากการทำนาและประมงมาสู่การปลูกผลไม้ และเป็นที่รู้จักด้วยบ้านเรือนที่ยังคงรักษาแบบโบราณไว้อย่างดี การมีชุมชนที่เก่าแก่เช่นนี้ทำให้ประเพณีต่างๆ ยังคงถูกสืบทอดและรักษาไว้ รวมถึงประเพณีชักเย่อเกวียนพระบาทที่เป็นเอกลักษณ์ของชุมชน
การเล่นชักเย่อเกวียนพระบาทมีต้นกำเนิดจากการอัญเชิญผ้าพระบาท ซึ่งเป็นผ้าขนาดใหญ่ที่มีรอยพระบาทจำลองของพระพุทธเจ้าสี่พระองค์ ตามตำนานที่เล่าสืบต่อกันมาว่าผ้าพระบาทนี้มีความศักดิ์สิทธิ์ และการแห่ผ้าพระบาทจะช่วยบรรเทาโรคภัยไข้เจ็บและนำโชคดีมาสู่ชุมชน
กิจกรรมและความสำคัญ ในช่วงเทศกาลสงกรานต์ที่วัดตะปอนน้อยและวัดตะปอนใหญ่ ชาวบ้านจะร่วมกันจัดกิจกรรมชักเย่อเกวียนพระบาท โดยกิจกรรมนี้จะถูกจัดขึ้นในวันที่ 15-16 เมษายน ที่วัดตะปอนน้อยเป็นการเล่นเพื่อความสนุกสนาน ส่วนวันที่ 17 เมษายนที่วัดตะปอนใหญ่จะมีการแข่งขันชักเย่อเกวียนพระบาทแบบจริงจัง
เกวียนพระบาทที่ใช้ในการแข่งขันมีความสำคัญทางวัฒนธรรม โดยมีผ้าพระบาทอัญเชิญจากวัดช้างไห้ จังหวัดปัตตานี ซึ่งเป็นการสืบทอดประเพณีที่อาจมีความเกี่ยวข้องกับประเพณีชักพระของภาคใต้
รายละเอียดของการเล่น การเล่นชักเย่อเกวียนพระบาทมีลักษณะพิเศษที่แตกต่างจากการชักเย่อทั่วไป โดยใช้เกวียนที่มีผ้าพระบาทติดตั้งอยู่บนเกวียนและเชือกที่ผูกไว้ด้านหน้าและด้านหลังของเกวียน ผู้เล่นจะถูกแบ่งออกเป็นสองทีม และต้องร่วมแรงร่วมใจดึงเกวียนให้เคลื่อนผ่านเส้นแดนที่กำหนดไว้
ในวันแข่งขัน ผู้คนจะมีการตีกลองเพื่อให้การแข่งขันสนุกสนานและมีจังหวะ การตีกลองมีบทบาทสำคัญในการสร้างบรรยากาศและการประสานงานระหว่างผู้เล่นและผู้ชม
ประเพณีชักเย่อเกวียนพระบาท วัฒนธรรมภาคใต้ ไม่เพียงแต่เป็นการละเล่นเพื่อความสนุกสนาน แต่ยังมีความหมายทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมอย่างลึกซึ้ง เกวียนที่ใช้เป็นสัญลักษณ์ของยานพาหนะที่บรรทุกสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ผ้าพระบาทเป็นตัวแทนของพระพุทธเจ้าที่เสด็จลงมาโปรดสัตว์ เชือกเป็นสายใยแห่งความศรัทธา และกลองเป็นเสียงสวรรค์ที่ช่วยป่าวประกาศและนำพาคุณงามความดี
การเล่นชักเย่อเกวียนพระบาทถือเป็นกิจกรรมที่ช่วยเสริมสร้างความสามัคคีในชุมชนและปลูกฝังให้คนรุ่นใหม่ใกล้ชิดกับศิลปวัฒนธรรมไทยของชุมชน การจัดงานในช่วงเทศกาลสงกรานต์เป็นการปิดท้ายที่พอเหมาะพอดี ช่วยให้ชาวบ้านได้ร่วมกันทำบุญ รดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ และร่วมสนุกกับการละเล่นอย่างเต็มที่
การเล่นชักเย่อเกวียนพระบาทที่ตำบลตะปอนเป็นตัวอย่างที่ดีของการรักษาประเพณีท้องถิ่นที่มีคุณค่าและความสำคัญต่อชุมชน การจัดงานในช่วงเทศกาลสงกรานต์ไม่เพียงแต่ทำให้ชาวบ้านมีความสุขและสนุกสนาน แต่ยังช่วยให้การสืบทอดวัฒนธรรมและประเพณีดั้งเดิมยังคงอยู่ต่อไปอย่างยั่งยืน
การเข้าร่วมกิจกรรมนี้ไม่เพียงแต่เป็นการสนุกสนาน แต่ยังเป็นการสัมผัสกับวิถีชีวิตและวัฒนธรรมที่ผูกพันกับความเชื่อและประเพณีที่ยาวนานของชุมชนชาวตะปอน
หมวดหมู่: ศิลปะ วัฒนธรรม และแหล่งมรดก
กลุ่ม: ศูนย์ศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี
ปรับปรุงล่าสุด : 2 เดือนที่แล้ว
สถานที่ท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ และอนุสาวรีย์(
แลนด์มาร์ก และอนุสรณ์สถาน(
พระราชวัง(
พิพิธภัณฑ์(
สถานที่ท่องเที่ยวเชิงวิชาการ
ไร่ สวนเพื่อการศึกษา(
มหาวิทยาลัย
สถานที่ศักดิ์สิทธิ์
วัด(
โบสถ์(
สถานที่เกี่ยวกับศาสนาอื่นๆ(
โครงการในพระราชดำริ
โครงการหลวง(
วิถีชีวิต
หมู่บ้าน ชุมชน(
ตลาดท้องถิ่น(
ธรรมชาติ และสัตว์ป่า
อุทยานแห่งชาติ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า และเขตอนุรักษ์ทางทะเล(
ดอย และภูเขา(
เขื่อน พื้นที่อนุรักษ์ ทะเลสาบ(
น้ำตก(
น้ำพุร้อน(
ถ้ำ(
แม่น้ำลำคลอง(
อ่าว และชายหาด(
หมู่เกาะ(
แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติอื่นๆ(
บันเทิง และท่องเที่ยวเชิงเกษตร
สวนสัตว์ และพิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ(
สนามกีฬา(
ฟาร์ม, ไร่, สวน, สวนสาธารณะ และการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ(
กิจกรรมกลางแจ้ง และกิจกรรมผจญภัย(
