ศาลเจ้าปู่กุดเป่ง

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 08.00 - 17.00 น.

 

ศาลเจ้าปู่กุดเป่ง ตั้งอยู่ที่บ้านเกษตร ตำบลแวง อำเภอโพนทอง จังหวัดร้อยเอ็ด มีประวัติ ความเป็นมาคือเมื่อสมัยรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีท้าวโสน้อย กำนันตำบลแวง ได้แสวงหาที่ปฏิบัติธรรมในยามว่างจากการทำงาน และได้พบสถานที่แห่งหนึ่งตั้งอยู่ห่างจากหมู่บ้านไปทางทิศตะวันออก ประมาณ 3 กิโลเมตร

 

มีลักษณะเป็นเกาะขนาด 1 ตารางกิโลเมตร ที่เกิดจากลำน้ำยังเปลี่ยนเส้นทาง และมีต้นไม้ร่มรื่นเขียวชะอุ่มตลอดทั้งปี และมีน้ำขังตลอดปีบริเวณที่เป็นลำน้ำเดิมมีปลาชุกชุม บางช่วงลึกมากชาวบ้านเรียกที่แห่งนี้ว่า " กุด" พอถึงฤดูแล้งชาวบ้านจะมาขุดร่องที่ปากลำห้วยเพื่อจับปลาชาวบ้านเรียกว่า " เป่งปลา" ที่แห่งนี้จึงเรียกตามชื่อนี้ว่า "กุดเป่ง" จากบัดนั้นเป็นต้นมา

 

กลุ่มผู้นำชาวบ้านแวงได้เลือกสถานที่แห่งนี้เป็นที่ปฏิบัติธรรมสืบมา และต่อมามีคุณยายพัน และคุณยายดา ซึ่งเป็นพี่สาวและน้องสาวของพระยาไชยสุนทร เจ้าเมืองกาฬสินธุ์ เสียชีวิตระหว่างปฏิบัติธรรม ณ สถานที่ดังกล่าว บริวารของท่านจึงได้ตั้งศาลของท่านขึ้นและเรียกชื่อตามสถานที่ดังกล่าวคือ "ศาลเจ้าปู่กุดเป่ง" จากนั้นเป็นต้นมาสถานที่แห่งนี้จึงเป็นที่เคารพนับถือชาวบ้านแวงและชาวบ้านใกล้เคียงในเรื่องเกี่ยวกับความศักดิ์สิทธิ์ สืบมาจนถึงปัจจุบัน และชาวบ้านที่นับถือจะทำพิธีเลี้ยงเจ้าปู่ตลอดมาโดยถือเอาวันพุธแรกของเดือน 6 ทางจันทรคติเป็นวันเลี้ยงประจำของทุกปีพร้อมทำพิธีเสี่ยงทายขอฟ้าขอฝนก่อนเริ่มฤดูทำนา

 

ความสำคัญและพิธีกรรม เจ้าปู่กุดเป่งจะมีอภินิหารในเรื่องความศักดิ์สิทธิ์มากจึงเป็นที่เคารพนับถือของประชาชนในพื้นที่โดยเฉพาะอย่างยิ่งก่อนการเดินทางไปทางไกลหรือไปค้าขายหรือประกอบอาชีพชาวบ้านจะไปบอกกล่าวให้รักษาคุ้มครองให้เกิดความปลอดภัย และขอโชคขอลาภที่สำคัญที่สุดในวันเลี้ยงเจ้าปู่ประชาชนจะมากราบไหว้ในงานประมาณปีละ 5,000 - 10,000 คน

 

และในวันดังกล่าวจะมีการเสี่ยงทายเรื่องฝนประจำปีว่าจะตกต้องตามฤดูกาลหรื่อไม่เพื่อประชาชนจะได้วางแผนในการทำนาในปีนั้นให้ตรงกับเดือนที่มีฝนมากหรือน้อย การเสี่ยงทายตามความเชื่อนั้นประชาชนจะนิยมต้มเต่าในหม้อดินโดยไม่ใส่เครื่องปรุงใด ๆ เสร็จแล้วจ้ำจะเป็นผู้นำในการเสี่ยงทายโดยเริ่มจากเดือน 6 - เดือน 12 ว่าจะมีฝนมากหรือน้อยอย่างไร

 

โดยเสี่ยงทายว่าหากน้ำน้อยให้น้ำต้นเต่าในหม้อยุบลงจนมองเห็นเต่าที่จมอยู่ก้นหม้อ หากน้ำมากหรือท่วมน้ำต้มเต่าจะเดือดจนล้นหม้อ โดยจะเสี่ยงทายเป็นเดือน ๆ ไป นอกจากนี้แล้วในงานเลี้ยงประชาชนแต่ละครัวเรือนจะเตรียมข้าวปลาอาหาร และนำใบมะพร้าวถักเป็นรูปวัว ควาย สัตว์เลี้ยง และจำนวนคนในครอบครัวมามอบให้ท่านรักษาดูแลคุ้มครองให้อยู่เย็นเป็นสุขด้วย