บ้านท่าเรือ หมู่บ้านทำแคน พิณ โหวด

Rating: 4/5 (5 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 24 ชั่วโมง

 

บ้านท่าเรือ หมู่บ้านทำแคน พิณ โหวด ด้วยความที่วิถีชีวิตของชาวอีสาน เป็นคนที่ชื่นชอบความสนุกสนาน เฮฮา เวลามีงานบุญก็ร่วมมือร่วมใจกัน เมื่องานเสร็จ หลังจากเหนื่อยมาทั้งวันก็จะถึงเวลาฮาเฮของบรรดาเพื่อนพ้องญาติมิตรทั้งหลาย ทำให้ลืมความเหน็ดเหนื่อยไปสิ้น

 

ด้วยเหตุนี้ดนตรีอีสานจึงเป็นสรรพสำเนียงที่สนุกสนาน คึกคัก ครึกครื้น สร้างความเพลิดเพลินให้กับผู้ที่ได้ยินได้ฟังอยู่ไม่สร่างซา ซึ่งนอกจากเสียงดนตรีอันสนุกสนานแล้ว ต้นทางของเสียงดนตรีอย่างเครื่องดนตรีอีสาน อาทิ แคน โหวด พิณ ของถือเป็นอีกหนึ่งอัตลักษณ์สำคัญของคนในภูมิภาคนี้

 

สำหรับที่ภาคอีสานนั้น หมู่บ้านที่ขึ้นชื่อลือชาในเรื่องการทำเครื่องดนตรีอีสานนั้นเห็นจะหนีไม่พ้น บ้านท่าเรือ อ.นาหว้า จ.นครพนม ที่ผลิตเครื่องดนตรีอีสานโดยเฉพาะแคน (คุณภาพดี)มาเป็นเวลาช้านาน

 

แคนที่นี่ ไม้ที่ใช้ทำตัวแคนเป็นไม้ไผ่ลำเล็กๆนำเข้าจากประเทศลาว ชาวบ้านเรียกว่าไม้ลูกแคน ส่วนลิ้นแคนทำจากทองเหลือง โดยชาวบ้านจะใช้ไม้เฮี้ยมาขัดลิ้นแคนทำให้ลิ้นแคนเรียบลื่นไม่เป็นขุย เมื่อเป่าแล้วจึงเกิดเสียงที่ไพเราะ ซึ่งชาวบ้านบ้านท่าเรือได้คิดค้น "แคน" ที่สามารถเล่นกับดนตรีสากลได้

 

นายเกษชัย มิ่งวงศ์ธรรม ที่ปรึกษากลุ่มศิลปาชีพบ้านท่าเรือ และกรรมการสภาวัฒนธรรม อ.นาหว้า เล่าว่า เครื่องดนตรีอีสานนั้น ได้รับการสืบทอดมาอย่างยาวนานนับแต่บรรพบุรุษ ซึ่งถือเป็นการถ่ายทอดงานฝีมือให้แก่บรรดาลูกหลานให้สามารถประดิษฐ์ และประกอบต่อ ๆ กันไปได้ ที่บ้านท่าเรือแห่งนี้ก็เช่นกัน ที่ได้รับการสืบทอดการผลิตเครื่องดนตรีอีสานมาตั้งแต่อดีตนับร้อยปี ซึ่งบรรพบุรุษที่อพยพมาอยู่ที่บ้านท่าเรือนั้น ส่วนหนึ่งก็มาจาก อ.นาแก โดยเริ่มต้นจากการผลิต "แคน" ก่อน จากนั้น ชาวบ้านจึงได้พัฒนา เป็นพิณ โหวต โปงลาง และเครื่องดนตรีชนิดอื่น เพื่อให้เส้นสายลายเสียงมีความเหมาะสมและสมบูรณ์ทุกระดับเสียงเมื่อเล่นพร้อมกัน

 

เครื่องดนตรีอีกประเภทหนึ่งที่ผลิตกันมากในหมู่บ้านแห่งนี้ คือ “โหวด” ซึ่งใช้อุปกรณ์การผลิตที่คล้ายคลึงกัน คือ ไม้กู่แคน มูลของชันโรง แต่รูปแบบการประกอบจะติดกันเป็นวงกลม ซึ่งผู้เป่าจะหมุนโหวตไปมา ทำให้เกิดเสียงที่ไพเราะในระดับเสียงต่างๆขึ้นมา

 

พิณ บ้านท่าเรือ นอกจากนี้บ้านท่าเรือ ยังมีการทำเครื่องดนตรีชนิดอื่นอีก อาทิ ปี่นก โปงลาง พิณ มีทั้งพิณแบบดั้งเดิมและ“พิณไฟฟ้า” ที่ได้รับความนิยมอย่างสูงในวงดนตรีอีสาน

 

สำหรับเอกลักษณ์ที่โดดเด่นอีกด้านของบ้านท่าเรือ ที่นับเป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดมาควบคู่กับการทำเครื่องดนตรี คือ การทอผ้าไหมคุณภาพระดับโอทอป 5 ดาว ซึ่งศูนย์หัตถกรรมบ้านท่าเรือ นั้น ได้รับรางวัลพระราชทานจากการประกวดผ้าไหมมากที่สุด โดยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2533 ถึงปัจจุบันนั้น ศูนย์หัตถกรรมบ้านท่าเรือได้รับรางวัลพระราชทานถึง 500 รางวัลด้วยกัน และที่น่าสนใจ คือ บ้านท่าเรือนั้นเป็นศูนย์ศิลปาชีพแห่งแรกที่ตั้งขึ้นในประเทศไทย เมื่อ ปีพ.ศ. 2520

 

ผ้าไหมขึ้นชื่อ เรียกได้ว่า หากใครที่ได้มาเยือนหมู่บ้านแห่งนี้ จะต้องซื้อสินค้าผ้าทอ ไม่ว่าจะเป็นผ้าไหม หรือผ้าฝ้ายกลับไปเป็นสินค้าที่ระลึก ซึ่งผู้ที่มีโอกาสไปเยือน จ.นครพนม หากมีโอกาสก็สามารถแวะเวียนไปสัมผัสวิถีอีสานกันได้ที่ บ้านท่าเรือ อ.นาหว้า จ.นครพนม โดยสามารถสออบถามการเดินทางและข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ททท. สำนักงานนครพนม โทร. 0-4251-3490-1