ประเพณีขึ้นต้าวตั้งสี่-ท้าวทั้งสี่

ค้นหาตาม อำเภอ | สถานที่ท่องเที่ยว

แผนที่

มีแผนที่

ไม่มีแผนที่

สถานที่ท่องเที่ยวลำพูน

สถานที่ท่องเที่ยวในประเทศไทย

ประเพณีขึ้นต้าวตั้งสี่-ท้าวทั้งสี่ พิธีขึ้นท้าวทั้งสี่เป็นหนึ่งในประเพณีที่สำคัญของชาวล้านนา ซึ่งถูกจัดขึ้นเพื่อขอความคุ้มครองและความเจริญรุ่งเรืองในการดำเนินชีวิต การประกอบพิธีนี้ถือเป็นการเริ่มต้นกิจกรรมมงคลต่าง ๆ โดยเฉพาะงานที่เกี่ยวข้องกับการทำบุญใหญ่ เช่น ขึ้นบ้านใหม่ บวชพระ และงานเฉลิมฉลองต่าง ๆ

ประวัติและที่มาของประเพณี ประเพณีขึ้นท้าวทั้งสี่มีรากฐานมาจากความเชื่อของชาวล้านนาเกี่ยวกับเทพเจ้าและมหาเทพผู้ดูแลโลกตามทิศทั้งสี่รอบเขาพระสุเมรุ ท้าวทั้งสี่พระองค์คือท้าวกุเวร, ท้าวธตรฐะ, ท้าววิรุฬหกะ, และท้าววิรูปักขะ ซึ่งมหาเทพทั้งสี่นี้เป็นผู้ดูแลและปกป้องมนุษย์ให้ปลอดภัยจากอันตรายและเสริมสร้างความสุขความเจริญในชีวิต

รายละเอียดเกี่ยวกับท้าวทั้งสี่

ท้าวกุเวร (เวสสุวัณณ์) – ผู้ดูแลโลกในทิศเหนือ ทรงเป็นเทพแห่งทรัพย์สมบัติและความมั่งคั่ง
ท้าวธตรฐะ – ผู้ดูแลโลกในทิศตะวันออก ทรงเป็นเทพที่เกี่ยวข้องกับความสามัคคีและความสงบสุข
ท้าววิรุฬหกะ – ผู้ดูแลโลกในทิศใต้ มีบทบาทในการปกป้องจากสิ่งชั่วร้าย
ท้าววิรูปักขะ – ผู้ดูแลโลกในทิศตะวันตก ทรงเป็นเทพที่ควบคุมและดูแลสัตว์ต่าง ๆ

นอกจากท้าวทั้งสี่ พระอินทร์ที่เป็นหัวหน้าแห่งเทพในสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกและชั้นดาวดึงส์ก็มีบทบาทสำคัญในพิธีเช่นกัน รวมถึงนางธรณีที่เป็นสักขีพยานในการทำบุญ

ขั้นตอนและอุปกรณ์ในพิธีขึ้นท้าวทั้งสี่ ในพิธีนี้ จะมีการจัดเตรียม สะตวง ซึ่งทำจากหยวกกล้วยพับเป็นรูปสี่เหลี่ยม ใช้สำหรับใส่เครื่องบูชาต่าง ๆ เช่น ดอกไม้ ขนม ผลไม้ และตุงจ้อ ซึ่งเป็นธงสามชายที่ทำจากกระดาษสี นอกจากนี้ยังมีการทำช่อธงเล็ก ๆ หลากสีเพื่อปักไว้ในสะตวงแต่ละอัน

พิธีเริ่มต้นด้วยการตั้งเสาบูชา โดยเสาแต่ละต้นจะทำเป็นรูปกากบาทเพื่อชี้ไปยังทิศทั้งสี่ เครื่องบูชาจะถูกวางในสะตวงบนปลายไม้ทั้งสี่ทิศและตรงกลางสำหรับบูชาพระอินทร์ สะตวงที่เหลือจะวางไว้ที่ฐานของเสาสำหรับบูชานางธรณี

พิธีขึ้นท้าวทั้งสี่เป็นเครื่องมือในการสร้างความมั่นใจและเสริมสร้างความเป็นสิริมงคลให้กับชาวล้านนา นอกจากนี้ยังเป็นการเตือนใจให้ผู้ประกอบพิธีรู้สึกถึงความเชื่อมโยงกับธรรมชาติและเทพเจ้า พิธีนี้ยังช่วยเสริมสร้างความสงบสุขและความมั่นคงในชีวิตของผู้เข้าร่วมพิธี

แม้ว่าพิธีขึ้นท้าวทั้งสี่จะได้รับการสืบทอดกันมาเป็นเวลานาน แต่ในยุคปัจจุบัน พิธีนี้ยังคงเป็นที่เคารพนับถือในชุมชนล้านนา โดยเฉพาะในงานบุญและพิธีกรรมที่เกี่ยวข้องกับชีวิตครอบครัวและชุมชน

พิธีขึ้นท้าวทั้งสี่เป็นประเพณีภาคเหนือที่สะท้อนถึงความศรัทธาและการเคารพต่อมหาเทพทั้งสี่ รวมถึงการเชื่อมโยงระหว่างมนุษย์และธรรมชาติ การรักษาและสืบสานประเพณีไทย รวมถึงวัฒนธรรมไทย นี้จึงเป็นสิ่งที่สำคัญในการส่งต่อคุณค่าและความเชื่อให้กับคนรุ่นใหม่