พิพิธภัณฑ์บ้านเขายี่สาร

Rating: 4.2/5 (5 votes)

วันเปิดทำการ: ทุกวัน

เวลาเปิดทำการ: 08.00 - 17.00 น.

 

พิพิธภัณฑ์บ้านเขายี่สาร เกิดขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2539 จากความร่วมมือร่วมใจกันของชาวบ้านเขายี่สารเป็นเบื้องแรก โดยต่างช่วยกันเก็บรวบรวมโบราณวัตถุ, ศิลปวัตถุ จากวัดเขายี่สารและบริจาคสิ่งของต่าง ๆ เพื่อจัดแสดงให้ผู้ที่สนใจได้ชม ในครั้งนั้นมีพระภิกษุนักศึกษาจากคณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร รูปหนึ่งกำลังจัดทำโครงงานเสนออาจารย์ผู้สอนในรายวิชาที่กำลังศึกษาอยู่

 

จึงได้ใช้ข้อมูลเบื้องต้นเหล่านี้จัดนำเสนออาจารย์เป็นผลงานประกอบการศึกษาด้วย หลังจากนั้นชาวบ้านก็ได้ช่วยกันระดมทุนด้วยการบริจาคเงินและสิ่งของเพิ่มเติม พร้อมทั้งขออนุญาตจากวัดเขายี่สารใช้ใต้ถุนศาลาการเปรียญเป็นสถานที่จัดแสดง ท่านเจ้าอาวาสวัดเขายี่สาร คือ พระครูสมุทรวิสุทธิคุณได้บริจาคเงินสมทบอีกจำนวนหนึ่ง จึงได้เริ่มจัดสร้างเป็นห้องพิพิธภัณฑ์ขึ้น

 

จากนั้นมีการตั้งคณะกรรมการขึ้นบริหารและดูแลจัดการ มีนายธนู พยนต์ยิ้ม เป็นหัวหน้าพิพิธภัณฑ์ ชาวบ้านต่างผลัดเปลี่ยนเวรกันมาเปิดให้ผู้สนใจเข้าชมโดยไม่มีค่าตอบแทนใดๆ

 

ต่อมาในปลายปี พ.ศ.2540 มีการเลือกตั้งคณะกรรมการบริหารพิพิธภัณฑ์ชุดใหม่ มีนางสิริอาภา รัชตะหิรัญ เป็นประธานคณะกรรมการดำเนินการ ครั้งนี้ได้ติดต่อเชิญนักวิชาการด้านโบราณคดี มานุษยวิทยา จากมหาวิทยาลัยศิลปากร คือ รศ. ศรีศักร วัลลิโภดม เข้ามาเป็นผู้เชี่ยวชาญให้คำปรึกษา

 

หลังจากนั้นได้มีศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร มหาวิทยาลัยศิลปากรและองค์กรเอกชน คือ มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์ ให้การสนับสนุนด้านการศึกษาค้นคว้ารวบรวมข้อมูล โดยส่งนักวิชาการและเจ้าหน้าที่เข้ามาจัดระบบทำทะเบียนวัตถุสิ่งของในพิพิธภัณฑ์ นำโดยคุณวลัยลักษณ์ ทรงศิริ ทั้งยังได้สนับสนุนการขุดค้นทางโบราณคดีที่บริเวณ "อู่ตะเภา"

 

ซึ่งเป็นสถานที่ศึกษาพบว่าน่าจะเป็นบริเวณชุมชนเก่า จากการศึกษาค้นคว้ารวบรวมหลักฐานต่างๆ ทำให้พบว่าชุมชนบ้านเขายี่สารเป็นชุมชนโบราณร่วมสมัยกับการเกิดของกรุงศรีอยุธยา และมีการอยู่อาศัยต่อเนื่องกันมาอย่างไม่ขาดตอน เรื่องราวต่าง ๆ เหล่านี้เป็นข้อมูลสำคัญของการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์บ้านเขายี่สาร

 

ในด้านแหล่งทุนนั้น ได้มีการเสนอโครงการขอรับทุนสนับสนุนในการจัดตั้ง "พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นบ้านเขายี่สารเพื่อการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์" จากกองทุนชุมชน ธนาคารออมสิน หรือ SIF ซึ่งได้รับอนุมัติเงินสนับสนุนจำนวน 1,201,141 บาท (หนึ่งล้านสองแสนหนึ่งพันหนึ่งร้อยสี่สิบเอ็ดบาทถ้วน) โดยชาวชุมชนบ้านเขายี่สารสมทบเพิ่มเติมอีกจำนวนหนึ่ง

 

จากนั้นจึงได้ขออนุญาตวัดเขายี่สารใช้สถานที่บนศาลาการเปรียญเป็นที่จัดแสดงด้วย เมื่อการจัดพิพิธภัณฑ์บ้านเขายี่สารสำเร็จลง จึงเปิดให้เข้าชมโดยมีตำบลยี่สาร เป็นหน่วยงานดูแลและมีชาวชุมชนบ้านเขายี่สารเป็นคณะกรรมการบริหารงานพิพิธภัณฑ์บ้านเขายี่สารได้มีส่วนทำให้ชาวชุมชนเกิดความรักและภาคภูมิใจในท้องถิ่นของตน อีกทั้งเป็นสถานที่ที่จะเป็นประโยชน์ในด้านการศึกษาเรื่องราวของท้องถิ่นเขายี่สารได้อย่างกว้างขวางต่อไป