พิพิธภัณฑ์รอยพระบาท รัชกาลที่ 9

Rating: 4.3/5 (6 votes)

ข้อมูลติดต่อ ฝ่ายกิจการพลเรือน จังหวัดทหารบกเชียงราย 

โทร. 053-600902, 053-711200-1 ต่อ 3807

กองพันทหารราบที่ 3 กรมทหารราบที่ 17  ในพระองค์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี 

 

ค่ายเม็งรายมหาราช อ.เมือง จ.เชียงราย 57000 โทร. 053-711205 โทรสาร. 3032378

 

ประวัติความเป็นมาของรอยพระบาท ปี พ.ศ.2497 เริ่มสถานการณ์การก่อการร้ายในจังหวัดเชียงราย พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย (พคท.) 

 

ได้ส่งผู้ปฏิบัติงานจำนวนหนึ่งเข้ามาทางภาคเหนือของประเทศไทย เพื่อแสวงหาแนวร่วมพื้นฐาน เป็นชาวไทยภูเขาที่อาศัยอยู่ตามแนวชายแดน จว.เชียงราย ,ชายแดน จว.พะเยา ในปัจจุบัน

 

หลังจากได้ปลุกระดมชาวไทยภูเขาบางพื้นที่ประสบผลสำเร็จ ปี พ.ศ.25๐7 ได้คัดเลือกแนวร่วมบางส่วนเพื่อส่งไปอบรมวิชาการเมืองและการทหารรุ่นแรกที่ เมืองฮัวมินห์ ประเทศสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียตนาม

 

เพื่อกลับมาเตรียมปฏิบัติงานในพื้นที่ไว้รอรับสมาชิก พคท. ซึ่งได้เดินทางเข้าสู่พื้นที่ชายแดน จว.เชียงราย  ปี พ.ศ. 25๐9 เป็นการปฏิบัติหน้าที่ในการชี้นำ ด้านการเมืองและการทหาร      

 

เมื่อสามารถขยายผลงานได้อย่างกว้างขวางและต่อเนื่อง พคท.จึงเปิดฉากการต่อสู้ด้วยอาวุธกับเจ้าหน้าที่ในภาคเหนือขึ้นเป็นครั้งแรก ที่บ้านน้ำปาน ตำบลนาไร่หลวง อ.ทุ่งช้าง จว.น่าน เมื่อ วันที่ 26 ก.พ.251๐ ซึ่งถือว่าเป็นวัน "เสียงปืนแตก" ของ พคท.ในเขตภาคเหนือ

 

ต่อจากนั้นได้มีการต่อสู้เรื่อยมา โดยในวันที่ 1๐ พ.ค.251๐ ได้มีการต่อสู้กับหน้าที่ฝ่ายรัฐบาล ที่บ้านห้วยชมภู  ต.ยางฮอม  อ.เทิง  จว.เชียงราย (เป็นครั้งแรกในเขตพื้นที่ดอยยาว-ดอยผาหม่น)

 

เมื่อ ปี พ.ศ. 2521  พคท. สามารถจัดตั้งฐานที่มั่นในภาคเหนือได้ถึง 9 แห่ง และฐานที่มั่นที่สำคัญแห่งหนึ่งคือ "ฐานที่มั่นดอยยาว-ดอยผาหม่น" จว.เชียงราย พคท.ได้จัดตั้งคณะทำงานขึ้นโดยใช้ชื่อว่า "คณะกรรมการจังหวัดเชียงราย" แบ่งพื้นที่ออกเป็น 4 เขตงาน คือ เขตงาน 52  , เขตงาน 9  , เขตงาน 7  และ เขตงาน 8

 

สำหรับพื้นที่ดอยยาว-ดอยผาหม่น เป็นพื้นที่ควบคุมของ เขตงาน 8 ในเขต อ.เทิง และ  อ.เชียงของ จว.เชียงราย รวมพื้นที่ อ.เวียงแก่น และ อ.ขุนตาล ในปัจจุบันด้วย กองกำลังติดอาวุธของ พคท.ในขณะนั้นมีประมาณ 6๐๐ คน   มีมวลชนซึ่งส่วนใหญ่ชาวเขาเผ่าม้ง ประมาณ 2,3๐๐ คน

 

ความเคลื่อนไหวที่สำคัญ  คือ ขัดขวางการปฏิบัติของเจ้าหน้าที่ในการสร้างทาง  และการพัฒนาพื้นที่เพื่อความมั่นคง การสู้รบ ณ สมรภูมิแห่งนี้เกิดขึ้นหลายครั้ง เช่น ยุทธการอิทธิพลชัย (วีรกรรมดอยม่อนเคอ) , ยุทธการขุนน้ำโป่ง และยุทธการเกรียงไกร(วีรกรรม ณ เนิน 1188 ดอยพญาพิภักดิ์)

 

โดยใช้กำลังทหารในพื้นที่ จว.เชียงราย  เข้าปฏิบัติการกวาดล้าง และปราบปราม พคท. ตามคำสั่งกองทัพภาคที่ 3 และ กองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 3  ตั้งแต่ปี พ.ศ.2511 จนถึงปี พ.ศ.2525 จึงสามารถกำชัยชนะอย่างเด็ดขาดเหนือ พคท.

 

เมื่อ  ปี พ.ศ. 2524   กองพันทหารราบที่ 473  ซึ่งมี พ.ท.วิโรจน์  ทองมิตร เป็นผู้บังคับหน่วย (ตำแหน่ง ปกติ  ผู้บังคับกองพันทหารราบที่ 3 กรมทหารราบที่ 17) ได้นำกำลังทหารเข้าปฏิบัติการพื้นที่ดอยยาว-ดอยผาหม่น  ตามแผนการต่อสู้เพื่อเอาชนะคอมมิวนิสต์ จนเกิดยุทธการยึด เนิน 1188 บนดอยพญาพิภักดิ์  ได้

 

เมื่อ วันที่ 27 ก.พ.2525  ด้วยพระบารมีปกเกล้าฯ ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช องค์จอมทัพไทย , สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิต์ พระบรมราชินีนาถ , สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี

 

และพระเจ้าวรวงค์เธอพระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาธินัดดามาตุ ได้เสด็จฯ เพื่อเยี่ยมเยือนทหารหาญและราษฎร ณ ฐานปฏิบัติการ ดอยพญาพิภักดิ์ บนดอยยาว เขต อ.เทิง จว.เชียงราย (ปัจจุบันเป็นเขต  อ.ขุนตาล) และในวโรกาสอันเป็นมิ่งมหามงคลนั้น  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ  ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯพระราชทาน ประทับรอยพระบาทของพระองค์ ลงบนแผ่นปูนปลาสเตอร์ที่จัดเตรียมไว้ เพื่อเป็นมิ่งขวัญแก่ทหารกล้าทั้งปวง ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา

 

ปัจจุบัน รอยพระบาท ได้ถูกอัญเชิญมาประดิษฐานอยู่  ณ ศาลารอยพระบาท บริเวณด้านหน้า กองพันทหารราบที่ 3 กรมทหารราบที่ 17 ในพระองค์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี

 

เพื่อเป็นที่เคารพสักการะของกำลังพลคู่กับอนุสาวรีย์ผู้เสียสละและให้สาธารณชน เยาวชนคนรุ่นปัจจุบัน รวมถึงนักท่องเที่ยวเชิงประวัติศาสตร์ ได้เข้ามาเยี่ยมชมสืบต่อไปและ ปัจจุบันได้มีการสร้างศาลาเพื่อประดิษฐาน รอยพระบาท ไว้บนดอยโหยด ค่ายเม็งรายมหาราชเสร็จเรียบร้อยแล้ว จะมีพิธีการสมโภช

 

และได้มีพิธีอัญเชิญรอยพระบาท ในหลวงรัชกาลที่ 9  ไป ประดิษฐาน ณ  ที่แห่งใหม่ เมื่อ วันอังคารที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2552 เพื่อเฉลิมฉลองในวันฉัตรมงคล  สำเร็จ เป็นที่เรียบร้อยแล้ว 

 

หากนักเที่ยวต้องการเข้าไปเยี่ยมชมและสักการะ สามารถเดินทางเข้าไปยังค่ายเม็งรายมหาราช  ได้ทั้งด้านหน้า ช่องทาง 1 และด้านหลังค่าย  ช่องทาง 5  ( มีซุ้มประตู  ชื่อ ศาลารอยพระบาท )  ผ่าน สนามกอล์ฟแม่กก  คลับเฮาส์  อาคารที่พักรับรองริมแม่น้ำกก  และ ผ่าน สนามกอล์ฟ (กำลังก่อสร้าง 9 หลุม)  เพื่อขึ้นไปสักการะ  

 

และสัมผัสบรรยากาศ ชมวิวทิวทัศน์ ตัวเมืองเชียงราย ได้โดยรอบ ณ ศาลารอยพระบาท  บนดอยโหยด  แห่งนี้ได้โดยสะดวก ทั้งนี้มีป้ายบอกเส้นทางเรียบร้อยแล้ว แต่หากสงสัย ให้หยุดสอบถามเส้นทาง จาก เจ้าหน้าที่สารวัตรทหารทั้งสองช่องทาง ได้ทุกวันในเวลาราชการ ทั้งนี้  ค่ายเม็งรายมหาราช  ยินดีต้อนรับทุกท่านด้วยความยินดียิ่ง