ตำหนักปลายเนิน

วันเปิดทำการ: เปิดให้เข้าชมเฉพาะวันครบรอบวันประสูติสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ วันที่ 28 เมษายน โดยสำหรับผู้ได้รับบัตรเชิญ วันที่ 29 เมษายน สำหรับบุคคลทั่วไป

เวลาทำการ: 09:00 - 17:00น.

 

ตำหนักปลายเนิน เป็นตำหนักของสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ พระราชโอรสองค์ที่ 62 ใน ร.4 ทรงมีพระปรีชาด้านจิตรกรรม ประติมากรรม สถาปัตยกรรม มัณฑณศิลป์ โบราณคดี และประวัติศาสตร์ ได้ชื่อว่าเป็น "นายช่างใหญ่แห่งกรุงสยาม" องค์การศึกษาวิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรม แห่งสหประชาชาติ ได้ยกย่องให้เป็น "บุคคลสำคัญของชาติในด้านการช่าง"

 

ตำหนักปลายเนิน เดิมนั้นเป็นที่ประทับของสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ตั้งแต่พระชันษา 51 ปี ซึ่งเป็นช่วงที่ถวายบังคมลาออกจากราชการแล้ว จึงถือเป็นสถานที่สำคัญแห่งหนึ่งซึ่งทรงใช้สร้างสรรค์งานออกแบบ และงานศิลปะหลายแขนงจนท่านได้รับการยกย่องว่าเป็นสมเด็จครูของช่าง และศิลปิน ชื่อ “ปลายเนิน” มีที่มาจากพื้นถนนพระราม 4 ในสมัยนั้นต่ำกว่าทางรถไฟที่ตัดผ่านมาก จึงต้องทัก่ีถมดินเป็นทางลาดเหมือนเป็นเนินเขา โดยเมื่อรถม้าเดินทางมาจากในเมืองจึงต้องขึ้นเนินข้ามทางรถไฟ แล้วลงเนิน ซึ่งปลายเนินถึงสะพานเข้าตำหนักพอดี โดยตำหนักที่ประทับส่วนพระองค์คือตำหนักโถงและตำหนักบรรทม ตำหนักโถงเดิมเคยเป็นหอนั่งของพระยาราชมนตรี สมเด็จฯทรงใช้ส่วนนี้รับแขกและประกอบพิธี ซึ่งตำหนักแห่งนี้เปิดให้เข้าชมปีละครั้งในวันคล้ายวันประสูติของสมเด็จฯ ในช่วงวันที่ 28 - 29 เมษายน ของทุกปี

 

ตำหนักปลายเนิน นั้นเป็นเรือนไทย 2 ชั้น โดยชั้นล่างเป็นใต้ถุนสูงยกพื้นโล่ง มีโครงสรางเสาชั้นล่างเป็นเสาปูน ส่วนตัวเรือนเป็นเรือนไม้ทั้งหมด หลังคาจั่วปีกนก มุงด้วยกระเบื้องดินเผา ซึ่งจะเป็นลักษณะของเรือนไทยประเพณีทั้งหลัง มีการวางผังต่างไปจากเรือนไทยโบราณทั่วไป คือยืนตามตะวันทุกหลัง และวางเหลื่อมเยื้องกันไปเพื่อรับลมและเลี่ยงการรับแดดแทนการวางเรือนล้อมรอบนอกชาน